Muziek II

Je brein is een gek orgaan. Wat mij het meeste boeit is het geheugen. Als alles goed functioneert, slaat het je hele leven lang gegevens op. Zelfs zaken waar je niets meer aan hebt. Veel bijzonderder is dat je zelfs na tientallen jaren nog herinneringen boven water kan halen, waarvan je niet eens meer wist dat je je dát nog kon herinneren. Veelal hoeft daar maar een kleine niet noemenswaardige gebeurtenis aan vooraf te gaan en hop, een heel stuk herinnering komt zo helder naar boven drijven, dat het lijkt of het gisteren was dat dát gebeurde. In tegenstelling tot een harde schijf in een computer, waar je door alle bestanden moet graven om een bepaalde foto weer te vinden, poppen de beelden in je gedachten zo ‘ploep’ direct weer in je op. (Hoeveel bestanden ga jij door om een foto in een pc terug te vinden dat al in je hoofd is gevormd?)

 

Men zegt dat bijvoorbeeld geur een enorm sterke verbinding heeft met herinneringen. Bepaalde geuren doen je meestal direct aan personen, dieren, planten of zelfs plaatsen denken waar je bent geweest. Geuren wekken volgens wetenschappers de meest sterke herinneringen op. Echter de herinneringen zijn over het algemeen ‘koud’. Je ziet een bepaalde situatie weer voor je en herinnert een gebeurtenis. Je kan erover praten, samen herinneringen ophalen. Maar geur blijft een redelijk emotieloze gedachte die even in je opkomt en weer wordt herkend.

 

Voor mij, zo bleek afgelopen week weer eens, heb ik toch meer met geluiden. De opeenvolgende tonen van een muziekstuk geven niet alleen herinneringen maar ook emoties weer. Zo zijn er natuurlijk bijvoorbeeld de muziekstukken, die op begrafenissen worden gespeeld die je de rest van je leven kunnen achtervolgen als je een dierbare hebt verloren. Ik wordt nog steeds geroerd als ik een lied hoor dat op de begrafenis van mijn moeder werd gespeeld. Gelukkig zijn er ook vele mooiere momenten. De meeste muziek geeft mij een meer gelukzalige herbeleving van iets dat ik ooit eens heb meegemaakt. De ‘Paradeplaat’ die werd gespeeld op de radio tijdens mijn allereerste werkdag, of de muziek in bepaalde films die op mij een indruk hebben gemaakt. Wie herkent niet de tune van James Bond, Mission Impossible of ‘The Terminator’. Je ziet heel gemakkelijk weer de hele film voor je. Muziek kan bij mij de endorfine-spiegel doen stijgen!

 

Maar nu komt het.

Ik heb ook muziekfragmenten in mijn hoofd, waarvan ik zeker weet dat het niets met een gebeurtenis te maken heeft gehad die ik ooit heb meegemaakt. Toch zijn het dié muziekstukken die mij hevig emotioneren. Dat geldt ook in bepaalde mate voor bepaalde muziekinstrumenten. Ik ben in die zin niet muziekaal opgegroeid. Ik heb nooit een instrument bespeeld. Wel eens wat geluid uit een piano of een gitaar weten te krijgen, maar daar maakte ik geen vrienden mee. Ik ben daar daarom ook nooit mee verder gegaan. Ik kan beter boeken schrijven. Dan heeft niemand last van mijn kattengejank! Maar na het horen van wat panfluit muziek, afgelopen week, ben ik vastbesloten dit instrument te gaan kopen. Op de één of andere manier weet ik ook zeker dat ik dit wél kan spelen! Bij het horen van “El Condor Pasa” werd ik ineens tot tranen toe beroerd! Waarom? Geen idee. De klanken van de panfluit zijn mooi, maar dat zijn die van een viool ook. Dit zit dieper. Het lijkt wel of ik ooit in Peru heb geleefd en daar zo’n instrument - intens- heb bespeeld. Ik zag mijzelf als een indiaan die daar op de hoogvlakte met deze muziektonen het geluid van de natuur en de vogels zoveel mogelijk probeerde ‘te vangen’ en na te spelen. Het was een heel intense ervaring daar en dat gevoel kreeg ik nu weer. Ook bij sommige composities van Mozart, zoals Requiem, krijg ik de laatste tijd zulke ervaringen. Alsof ik ooit aanwezig was bij één van zijn concerten in Wenen of zo. En de barok muziek die in de tuinen van Versailles werden gespeeld toen ik daar liep, voelden alsof ze mij zo terug zetten in de tijd van Louise XIV en ik daar al eerder was geweest.Begrijp mij niet verkeerd. Ook Abba of Kiss, geven mij entertainment, maar ik krijg er geen diepre emoties van. Bij de panfluit of het orkest dat Requiem speelde, kreeg ik rillingen en tranen in mijn ogen. Even leek ik volledig van deze wereld verdwenen en was ik in ‘vervoering’.

 

Het leek wel of ik drugs gebruikte.Nu kwam in mij het volgende op: Stel nu dat muziek de overtreffende trap is van de herinneringen die je brein kan vasthouden. Zie je brein als een boek waarin je terug kunt bladeren en jouw geschiedenis nog eens in kunt herlezen. Maar die harde schijf stopt bij je dood. Alle persoonlijke info van jouw leven is weg. Stel dat je geest muziekherinneringen uit andere tijden kan vasthouden waar je sterke emoties mee hebt (gehad?) en wat niet in dit leven is ervaren?

 

Zoals wij met telescopen in het heelal naar het verleden kijken en zelfs gebeurtenissen kunnen zien die miljoenen jaren gelden zijn gebeurd, zijn muziekgolven sterke emotionele herinneringen uit een verleden tijd, die je als een langspeelplaat in je geest bij je draagt en, wanneer de ‘naald’ door een bepaalde groef gaat, je deze emoties weer herinnert. Ik begin te geloven dat muziek de universele drager is van het geheugen van je ziel. Wanneer je de juiste toon aanslaat, voel je dat er meer is tussen hemel en aarde en jij veel meer hebt meegemaakt dan datgene wat je in dit korte leven kan ervaren.Muziek kan dan dus tijdloos met je in je geest worden meegedragen en je helpen persoonlijke herinneringen vast te houden die jij hebt opgebouwd. Iets wat ons brein niet kan. De weg naar verlichting draagt dan de wijsheden bij zich van je hele bestaan. Daar zit muziek in!

 

 

                                                                                                            Auteur Tiberius Black

 

 

Columns